Η κατάχωση και προστασία των αρχαίων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Ομαδική έκθεση

Επιμέλεια: Μαρία Λαγογιάννη-Γεωργακαράκου, Μαρία Χιδίρογλου

Gallery

Πληροφορίες

Συνδιοργάνωση: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο – Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο συμμετέχει στη Thessaloniki Photobiennale 2021 με μια έκθεση ψηφιοποιημένου αρχειακού φωτογραφικού υλικού. Η έκθεση Κατάχωση και προστασία των αρχαίων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο περιλαμβάνει φωτογραφίες από το πλούσιο Φωτογραφικό Αρχείο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου με όψεις από το έργο της διαφύλαξης των αρχαιοτήτων των Συλλογών του στις παραμονές της Κατοχής της Αθήνας, κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το κύριο κτίριο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου θεμελιώθηκε στις 3 Οκτωβρίου 1866, σε σχέδια των αρχιτεκτόνων E. Ziller και L. Lange. Λίγο πριν από τα τέλη του Οκτώβρη του 1940 είχε ολοκληρωθεί η δεύτερη επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, με βάση σχέδια του αρχιτέκτονα Γ. Νομικού, προσφέροντας πολύτιμους πρόσθετους χώρους στο Μουσείο. Πριν από την έναρξη του πολέμου συγκροτήθηκαν στην Ελλάδα υπηρεσιακές επιτροπές, όπως και αντίστοιχες ομάδες υπηρεσιακών παραγόντων σε άλλα κράτη, με σκοπό την οργάνωση του έργου της φύλαξης και προστασίας των αρχαίων όλων των Μουσειακών Συλλογών και εκδόθηκαν αντίστοιχες επίσημες οδηγίες.

Στα τέλη του 1940 και μέχρι τον Απρίλιο του 1941, μαρμάρινα και χάλκινα αγάλματα, πήλινα αγγεία, ειδώλια και άλλα αρχαία έργα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου συγκεντρώθηκαν, συσκευάστηκαν και τοποθετήθηκαν μέσα σε κιβώτια ή σε ορύγματα που ανοίχτηκαν στις αίθουσες του Μουσείου, για να διαφυλαχθούν από τους κινδύνους του πολέμου, και ειδικότερα από την καταστροφή τους λόγω αεροπορικών βομβαρδισμών. Φυλάχτηκαν σε κρυψώνες κάτω από τα δάπεδα των αιθουσών του παλιού κτιρίου, αλλά κυρίως στα υπόγεια της νέας επέκτασης, σκεπασμένα με άμμο σε ύψος 3-4 μέτρων.

Γύρω στα τέλη του πολέμου, τον Μάρτιο του 1946, το επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό του Μουσείου, με τις οδηγίες του διευθυντή Χρήστου Καρούζου και την πολύτιμη βοήθεια της Εφόρου Αγγείων και Μικροτεχνίας Σέμνης Παπασπυρίδη Καρούζου, ξεκίνησε τις εργασίες αποκάλυψης των αρχαίων από τις κρυψώνες τους, τη συντήρηση και την επανέκθεσή τους. Τα εγκαίνια της πρώτης μεταπολεμικής έκθεσης έγιναν το 1947, ενώ οι εργασίες διαρρύθμισης των χώρων του Μουσείου προχώρησαν και κατά τη δεκαετία του 1950.

Τα έργα της αρχαίας ελληνικής τέχνης που αποτυπώθηκαν σε φωτογραφίες της έκθεσης διαφυλάχτηκαν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και εκτίθενται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Το αναλογικό φωτογραφικό υλικό του Αρχείου του Μουσείου, που παρουσιάζεται εδώ ψηφιοποιημένο, προσφέρει στοιχεία νεότερης ιστορικής μαρτυρίας.

Share in: